DNS چیست؟

DNS (Domain Name System) یک سیستم نام‌گذاری سلسله‌مراتبی و توزیع‌شده است که برای ترجمه نام‌های دامنه‌ی قابل خواندن توسط انسان (مانند www.example.com) به آدرس‌های IP عددی (مانند 192.0.2.1) که توسط کامپیوترها استفاده می‌شوند، طراحی شده است. DNS به عنوان دفترچه تلفن اینترنت عمل می‌کند و به کاربران اجازه می‌دهد تا بدون نیاز به یادآوری آدرس‌های IP، به وب‌سایت‌ها و سرویس‌های اینترنتی دسترسی پیدا کنند.

 

 

عملکرد اصلی DNS شامل موارد زیر است:

1. رزولوشن نام‌ها: ترجمه نام دامنه به آدرس IP متناظر.
2. توزیع بار: توزیع ترافیک به چندین سرور به منظور بهبود کارایی و دسترس‌پذیری.
3. موقعیت جغرافیایی: هدایت کاربران به سرورهای نزدیکتر به منظور کاهش زمان تاخیر و بهبود عملکرد.
4. ذخیره‌سازی توزیع‌شده: اطلاعات DNS در سرورهای مختلف در سراسر جهان ذخیره می‌شود تا دسترسی به آنها سریع و مطمئن باشد.

ساختار DNS شامل چندین نوع رکورد است، مانند:

• A Record: ترجمه نام دامنه به آدرس IPv4.
• AAAA Record: ترجمه نام دامنه به آدرس IPv6.
• CNAME Record: ایجاد یک نام مستعار برای یک نام دامنه دیگر.
• MX Record: مشخص کردن سرورهای ایمیل برای یک دامنه.
• TXT Record: ذخیره اطلاعات متنی برای اهداف مختلف (مانند احراز هویت).

DNS از یک ساختار سلسله‌مراتبی استفاده می‌کند که شامل روت سرورها، سرورهای دامنه سطح بالا (TLD)، و سرورهای نام معتبر (Authoritative Name Servers) است. فرآیند جستجوی DNS معمولاً به این صورت است که درخواست از کامپیوتر کاربر به روت سرور فرستاده می‌شود، سپس به سرورهای TLD و نهایتاً به سرور نام معتبر که اطلاعات مربوط به دامنه را داراست، هدایت می‌شود.

این سیستم با استفاده از کش کردن (Caching) و توزیع گسترده، عملکرد سریع و کارآمدی دارد، به طوری که هر درخواست DNS معمولاً تنها چند میلی‌ثانیه طول می‌کشد.

 DDNS چیست؟

سیستم نام دامنه پویا یا DDNS به ما این امکان را می‌دهد تا بتوانیم بر مشکلات مربوط به آدرس‌های IP پویا غلبه کنیم. درواقع Dynamic DNS سرویسی است که این امکان را می‌دهد تا بتوانیم از طریق شبکه اینترنت به شبکه‌های لوکال با IP پویا (که IP آنها دائماً در حال تغییر هستند) و منابع موجود در آن شبکه محلی دسترسی پیدا کنیم.

ارائه‌دهندگان خدمات اینترنتی (ISP) مانند کابل و DSL به‌طور مکرر آدرس IP مشتریان خود را تغییر می‌دهند. این تغییر مکرر آدرس‌های IP، دسترسی پایدار و قابل اعتماد به شبکه‌ها و دستگاه‌های متصل به اینترنت را دشوار می‌سازد. بدون دانستن آدرس IP جاری، دسترسی به منابع شبکه از دنیای خارج تقریباً غیرممکن می‌شود. این مسئله به‌ویژه برای کاربرانی که نیاز به دسترسی دائمی به سرورها، دوربین‌های نظارتی، یا هر دستگاه دیگری در شبکه محلی خود دارند، مشکل‌ساز است.

برای حل این مشکل، کاربران می‌توانند نرم‌افزار DDNS را روی روتر، وب‌کم یا رایانه خود نصب کنند. این نرم‌افزار به محض تشخیص تغییر آدرس IP، به‌طور خودکار آدرس جدید را به ارائه‌دهنده خدمات DDNS اطلاع می‌دهد. این فرآیند تضمین می‌کند که نام دامنه ثابت با آدرس IP جدید به‌روز شود، بنابراین کاربران می‌توانند همچنان از طریق نام دامنه به شبکه یا دستگاه‌های خود دسترسی داشته باشند.

 DDNS در کجا کاربرد داد؟

سیستم نام دامنه پویا یا DDNS (Dynamic DNS) در بسیاری از حوزه‌ها و کاربردها مورد استفاده قرار می‌گیرد. این سیستم به‌ویژه در شرایطی که با مشکلات مربوط به آدرس‌های IP پویا و کمبود آدرس‌های IP عمومی ثابت (Static Public IP) مواجه هستیم، بسیار مفید و کارآمد است. در زیر به برخی از کاربردهای اصلی DDNS اشاره می‌شود:

1. دسترسی به شبکه‌های خانگی و اداری کوچک:

   • سرورهای خانگی و دفاتر کوچک: بسیاری از کاربران خانگی و دفاتر کوچک از سرورهای خانگی برای ذخیره‌سازی فایل‌ها، پخش رسانه، و سایر خدمات استفاده می‌کنند. DDNS به این کاربران اجازه می‌دهد تا به‌طور دائم از طریق یک نام دامنه ثابت به سرورهای خود دسترسی داشته باشند.
   • دوربین‌های امنیتی و نظارتی: با استفاده از DDNS، کاربران می‌توانند به‌راحتی و بدون نیاز به دانستن آدرس IP فعلی، از راه دور به دوربین‌های نظارتی خود دسترسی پیدا کنند.

2. بازی‌های آنلاین و سرورهای بازی:

   • گیمرها می‌توانند از DDNS برای تنظیم سرورهای بازی خود استفاده کنند. این سرویس به آنها امکان می‌دهد تا همیشه با یک نام دامنه ثابت به سرورهای بازی دسترسی داشته باشند، حتی اگر آدرس IP تغییر کند.

3. شبکه‌های تحت دامنه (Domain Networks):

   • در شبکه‌های بزرگتر که تحت یک دامنه مدیریت می‌شوند، DDNS می‌تواند به ساده‌سازی مدیریت آدرس‌های IP کمک کند. به‌ویژه در محیط‌هایی که کاربران و دستگاه‌ها به‌طور مداوم وارد و خارج می‌شوند و آدرس‌های IP تغییر می‌کنند، DDNS می‌تواند به نگهداری و به‌روز‌رسانی خودکار رکوردهای DNS کمک کند.

4. دستگاه‌های IoT (اینترنت اشیاء):

   • بسیاری از دستگاه‌های IoT مانند ترموستات‌ها، سیستم‌های روشنایی، و دستگاه‌های خانگی هوشمند نیاز به دسترسی از راه دور دارند. DDNS این امکان را فراهم می‌کند که به‌طور دائمی و بدون وقفه به این دستگاه‌ها دسترسی داشته باشید، حتی اگر آدرس IP آنها تغییر کند.

 نحوه کارکرد DDNS (Dynamic DNS)

DDNS (Dynamic DNS) سیستمی است که به‌طور خودکار نام دامنه‌ای ثابت را با آدرس‌های IP پویا مرتبط می‌سازد. در اینجا به چگونگی عملکرد DDNS پرداخته می‌شود:

1. ثبت‌نام و تنظیم دامنه

ثبت‌نام در سرویس DDNS: ابتدا، کاربر باید در یکی از سرویس‌های DDNS (مانند No-IP، DynDNS، DuckDNS) ثبت‌نام کند و یک نام دامنه یا زیر دامنه به او اختصاص داده می‌شود.

تنظیمات اولیه: پس از ثبت‌نام، کاربر باید اطلاعات مربوط به نام دامنه و حساب کاربری خود را در دستگاه یا روتر خود وارد کند.

2. نصب و راه‌اندازی کلاینت DDNS

نصب کلاینت DDNS: کاربران باید نرم‌افزار یا کلاینت DDNS را روی روتر، وب‌کم یا رایانه خود نصب کنند. برخی از روترها و دستگاه‌ها این قابلیت را به صورت داخلی دارند و نیازی به نصب نرم‌افزار جداگانه نیست.

پیکربندی کلاینت: کاربر اطلاعات حساب کاربری و نام دامنه DDNS خود را در کلاینت وارد می‌کند. این کلاینت به‌طور خودکار با سرور DDNS ارتباط برقرار می‌کند.

3. تشخیص تغییر آدرس IP

نظارت بر آدرس IP: کلاینت DDNS به‌طور مداوم آدرس IP عمومی دستگاه یا روتر را بررسی می‌کند.

تشخیص تغییر: هنگامی که کلاینت تشخیص دهد که آدرس IP تغییر کرده است (مثلاً پس از ریستارت مودم یا تغییر دوره‌ای توسط ISP)، این تغییر را ثبت می‌کند.

4. به‌روزرسانی اطلاعات در سرور DDNS

ارسال آدرس IP جدید: کلاینت DDNS به‌طور خودکار آدرس IP جدید را به سرور DDNS ارسال می‌کند.

به‌روزرسانی رکورد DNS: سرور DDNS اطلاعات مربوط به نام دامنه کاربر را با آدرس IP جدید به‌روزرسانی می‌کند. این فرآیند به‌طور آنی و بدون دخالت دستی انجام می‌شود.

5. دسترسی به دستگاه‌ها از طریق نام دامنه ثابت

دسترسی از راه دور: کاربران می‌توانند همیشه از طریق نام دامنه ثابت (مانند myhome.dyndns.org) به دستگاه‌ها، سرورها و منابع شبکه‌ای خود دسترسی پیدا کنند، حتی اگر آدرس IP تغییر کرده باشد.

رفع مشکلات IP پویا: این روش مشکل دسترسی به دستگاه‌ها و منابع شبکه‌ای را که به‌طور مداوم آدرس IP آنها تغییر می‌کند، حل می‌کند.

 تفاوت ddns و dns چیست؟

شباهت‌ها و تفاوت‌های بین DNS و DDNS به شرح زیر می‌باشند:

هر دو سیستم DNS و DDNS از پروتکل TCP/IP استفاده می‌کنند. این پروتکل‌ها برای انتقال داده‌ها در شبکه‌های کامپیوتری و اینترنت به کار می‌روند و پایه‌ای برای عملکرد صحیح این سیستم‌ها فراهم می‌کنند. همچنین، هدف مشترک هر دو سیستم تسهیل دسترسی کاربران به وب‌سایت‌ها و سرویس‌های اینترنتی است. از آنجایی که به‌خاطر سپردن آدرس‌های IP عددی دشوار است، DNS و DDNS با ترجمه نام‌های دامنه قابل خواندن به آدرس‌های IP عددی، این مشکل را حل می‌کنند.

اما تفاوت‌های مهمی بین این دو سیستم وجود دارد. در سیستم DNS، رکوردهای آدرس IP برای دامنه‌ها به‌طور ثابت باقی می‌مانند و به‌ندرت تغییر می‌کنند. این به‌معنای ثبات و قابلیت اعتماد بالاست، به‌ویژه برای وب‌سایت‌ها و سرویس‌هایی که نیاز به آدرس IP ثابت دارند. در مقابل، در سیستم DDNS، آدرس‌های IP به‌طور منظم تغییر می‌کنند و رکوردهای DNS به‌طور خودکار به‌روزرسانی می‌شوند تا با این تغییرات همگام شوند. این ویژگی DDNS را برای محیط‌هایی که آدرس‌های IP پویا دارند، مانند کاربران خانگی و شبکه‌های کوچک، مناسب می‌سازد.

تغییر و به‌روزرسانی رکوردهای DNS معمولاً به‌صورت دستی انجام می‌شود و این فرآیند نیاز به مدیریت مرکزی دارد. تغییرات DNS به‌ندرت اتفاق می‌افتد و وقتی که اتفاق بیفتد، نیاز به تایید و انتشار توسط مدیران شبکه دارد. از سوی دیگر، رکوردهای DDNS به‌طور خودکار و در زمان واقعی به‌روزرسانی می‌شوند. هنگامی که آدرس IP تغییر می‌کند، کلاینت DDNS به‌طور خودکار این تغییر را تشخیص می‌دهد و به سرور DDNS اطلاع می‌دهد تا رکوردها به‌روزرسانی شوند.

DNS برای وب‌سایت‌ها، سرویس‌های اینترنتی، و هر جایی که نیاز به آدرس IP ثابت باشد، مانند شرکت‌ها و سازمان‌های بزرگ، مناسب است. از سوی دیگر، DDNS برای کاربران خانگی، دستگاه‌های IoT، دوربین‌های امنیتی، و سرورهای خانگی که آدرس IP آنها به‌طور مداوم تغییر می‌کند، کاربرد دارد. همچنین مدیریت و پیکربندی DNS پیچیده‌تر و متمرکزتر است و نیاز به دانش فنی بیشتری دارد، در حالی که مدیریت DDNS ساده‌تر است و بسیاری از سرویس‌های DDNS ابزارهای کاربرپسند و آسان برای پیکربندی و مدیریت ارائه می‌دهند.

در نهایت، DNS و DDNS هر دو سیستم‌های حیاتی و مکمل برای مدیریت نام دامنه‌ها و آدرس‌های IP در اینترنت هستند. DNS با ارائه ثبات و قابلیت اعتماد بالا، برای وب‌سایت‌ها و سرویس‌های اینترنتی بزرگ مناسب است. از سوی دیگر، DDNS با قابلیت به‌روزرسانی خودکار و مدیریت آدرس‌های IP پویا، برای کاربران خانگی، دستگاه‌های IoT، و محیط‌هایی که نیاز به تغییرات مکرر آدرس IP دارند، بسیار کارآمد است. این دو سیستم با هدف مشترک تسهیل دسترسی به منابع اینترنتی، تفاوت‌های مهمی در نحوه عملکرد و کاربردهای خود دارند که آنها را برای نیازهای مختلف مناسب می‌سازد.

 مزایای Ddns پویا

قابلیت دسترسی: یکی از مزایای بزرگ DDNS پویا، قابلیت دسترسی به دستگاه‌ها یا سرویس‌ها در شبکه‌هایی است که آدرس‌های IP آنها پویا هستند. با استفاده از DDNS، کاربران می‌توانند به‌صورت مداوم و بدون نیاز به دانستن آدرس IP جدید دستگاه‌های خود را دسترسی دهند، حتی پس از تغییر آدرس IP.

سادگی استفاده: بسیاری از سرویس‌های DDNS ابزارهای کاربرپسند و آسان برای پیکربندی و مدیریت ارائه می‌دهند. این سادگی استفاده باعث می‌شود که کاربران حتی بدون داشتن دانش فنی عمیق هم بتوانند از این سیستم بهره‌برداری کنند.

اقتصادی بودن: برخلاف سیستم‌های دیگری که برای حفظ ثبات آدرس‌های IP نیاز به هزینه‌های بالایی دارند، سیستم DDNS پویا اغلب ارزان‌ترین گزینه برای مدیریت دسترسی به دستگاه‌های خود است. بسیاری از سرویس‌های DDNS حتی نسخه‌های رایگان خود را نیز ارائه می‌دهند که باعث کاهش هزینه‌های مربوط به مدیریت و نگهداری می‌شود.

سخن پایانی:

در نتیجه، اگر نیاز دارید به دسترسی آسان و پایدار به خدمات شبکه داخلی از سراسر اینترنت، سیستم DNS پویا یا DDNS بسیار مفید واقع خواهد بود. این سیستم به شما امکان می‌دهد تا به‌طور مداوم و بدون نیاز به دانستن آدرس‌های IP جدید، به دستگاه‌ها و منابع شبکه‌ی خود دسترسی داشته باشید. با این حال، لازم به ذکر است که این روش مناسب برای محیط‌های خانگی، کسب و کارهای کوچک، دستگاه‌های IoT و محیط‌هایی با آدرس‌های IP پویا است و برای میزبانی وب‌سایت‌های تجاری توصیه نمی‌شود، بلکه برای این نوع سایت‌ها به یک هاستینگ استاندارد نیاز خواهید داشت.